لِوَرک

روزگاری نه چندان دور زمینهای کشاورزی شهرضا چندین برایر امروز بود و شهرضا از جمله صادر کنندگان محصولات کشاورزی از جمله انگور و مشتقاتش یعنی کشمش و شیره  به سایر شهر ها بود .

زمینی راکه در عکس مشاهده میکنید ادامه صحرای شریف آباد واقع در شرق شهرضاست

که به دلیل کمبود آب قنات این محل مقدار زیادی از این زمینها از زیر کشت خارج شده و فقط آثار کشاورزی گذشته در آن دیده میشود این زمینها را در اصطلاح کشاورزان به آن لورک (levark ) میگویند . ( همه قنوات شهر زمینهای لورک داشته و یکی از مشکلات کشاورزان با زمین شهری بر سر همین زمینهاست  که معضلاتی هم برای خریدارن این زمینها در حال حاضر بوجود آورده است )

در هر حال به دلیل خشک شدن بعضی قنوات و یا کم آبی بقیه آنها حتی آب موجود کفاف زمینهای موجود را هم نمی دهد در صورتی که روزگاری نه چندان دور به دلیل پر آبی قناتها تا دور دستها هم کشاورزی می شد که آثار و نشانه های این کشت و کار ها را می توان در زمینهای دور دست خارج شهر مشاهده کرد 

یکی از راههای کنار آمدن با پدیده کم آبی بهینه کردن آبیاری با آب قنوات می باشد ولی کشاورزان  با این آبها هنوز به سبک گذشته آبیاری میکنند و چاره ای جز این ندارند مگر اینکه تدبیری در مورد آب خروجی فنوات اندیشیده شود که موجب هدر رفتن حجم زیادی از آبها نگردد .

وضعیت کشاورزی فردوس

شهرستان فردوس دارای ۲۰۰ حلقه چاه کشاورزی، ۲۳۰ رشته قنات و ۵۲ دهنه چشمه است که بیش از ۹۰ درصد آب برداشتی از منابع زیرزمینی این شهرستان در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.^[۱۰] با توجه به میزان بارندگی کم در این شهرستان، عمدهٔ زمین‌های کشاورزی به صورت آبی می‌باشند. کل سطح زیر کشت این شهرستان در حدود ۲۷٬۰۰۰ هکتار است. از این میان، نزدیک به ۸٬۰۰۰ هکتار، به صورت دیم بوده و بقیه آبی هستند. مهم‌ترین محصول زراعی این شهرستان، زعفران و مهم‌ترین محصولات باغی آن، انار و پسته هستند.

علاوه بر انار و زعفران تولید پسته در شهرستان فردوس در سال ۱۳۸۸ از ۳۱۰۰ هکتار سطح زیر کشت این محصول، حدود ۳۰۰۰ تن بوده‌است. در شهرستان فردوس، انواع مختلفی از پسته مانند کله قوچی، احمد آقایی، محلی و فندقی تولید می‌شوند.

سخنی زیبا از نورمن بورلاگ

سخنی زیبا از نورمن بورلاگ (پدر انقلاب سبز) 

وظیفه ماست که از کلاس اول تا فارغ التحصیلان دانشگاهی را به پیچیدگی های کشاورزی آگاه سازیم تا آنان مپندارند که تامین غذای هفت میلیارد نفر کاری سهل و آسان است و هرکس می تواند در کشاورزی موفق باشد  .

 

روستا کجاست ؟

روستا چیست ؟

در مورد روستا و دِه تعاریف متعدد و زیادی گفته شده، ده یا روستا که در کتاب‌های نشر قدیم به صورت دیه هم دیده می‌شود، در زبان پهلوی، ده (Deh) در پارسی باستان (Dahya) به معنی سرزمین و در اوستا به شکل دخیو (Daxya) آمده‌است.

در ایران، ده از قدیمی‌ترین زمان یک واحد اجتماعی و تشکیلاتی و جایی بوده‌است که در آن گروههایی از مردم روستایی برای همکاری در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گرد هم تجمع یافته‌اند. ده اساس زندگی اجتماعی ایران را تشکیل می‌دهد و اهمیت آن به اعتبار اینکه یک واحد تشکیلاتی در زندگی روستایی است، در سراسر قرون وسطی و از آن پس تا به امروز برقرار بوده‌است.

تعاریف دیگر :

در عرف ده عبارت از محدوده‌ای از فضای جغرافیایی است که واحد اجتماعی کوچکی مرکب از تعدادی خانواده که نسبت به هم دارای نوعی احساس دلبستگی، عواطف و علائق مشترک هستند، در آن تجمع می‌یابند و بیشتر فعالیت‌هایی که برای تأمین نیازمندی‌های زندگی خود انجام می‌دهند، از طریق استفاده و بهره‌گیری از زمین و در درون محیط مسکونی‌شان صورت می‌گیرد، این واحد اجتماعی که اکثریت افراد آن به کار کشاورزی اشتغال دارند در عرف محل ده نامیده می‌شود.

• پلاسید رامبد جامعه شناس فرانسوی می‌گوید: ده واحد اجتماعی ویژه‌ای است که با یک فضا در ارتباط متقابل است و این فضا به عنوان یک عنصر ضروری در نظام اجتماعی ده نقش دارد و به این ترتیب ده دارای بعد اجتماعی است که می‌تواند یکی از عوامل اساسی تشکیل دهنده آن به شمار رود. ده محصول کنش‌های متقابل گروههای انسانی و فضا است، میان اعضای ده رابطه‌ای محلی وجود دارد که نتیجه کنشهای متقابل تاریخی است و موجب پیدا شدن حافظه جمعی و محلی است و در نتیجه نوعی وجدان یا شعور جمعی به وجود می‌آورد.

تعریف ده در ایران :

درقانون اصلاحات ارضی در ایران ده چنین تعریف می‌شده‌است. ده یا روستا عبارت از یک مرکز جمعیت و محل سکونت و کار تعدادی خانواده که در اراضی آن ده به کار کشاورزی اشتغال دارند و درآمد بیشتر آنان از طریق کشاورزی حاصل می‌شود.

• رامبد می‌گوید: روستا برآیندی از عناصر طبیعی و عناصر ساخته شده‌است که به گونه‌ای زمینه سازگاری فرد را با جامعه فراهم می‌آورد و موجب جامعه پذیری می‌شود. در ده بین گروه و فضای جغرافیایی محدود و بسته و ثابت نوعی روابط اقتصادی - اجتماعی - فرهنگی وجود دارد و این روابط موجب پیدایش وحدت و یکپارچگی گروه می‌شود و آن را از گروه دیگر متمایز می‌سازد. اجتماع ده دارای نیروی معنوی مسلط بر اعضایش است که بر رفتار افراد نظارت عالیه شدید دارد و آنها را به پیروی از هنجارهای اجتماعی وادار می‌کند و این نیروی معنوی همان سنت‌های روستایی و قوانین ثابتی است که بر جامعه ده حاکم است.
• تونیس (Tonnies) می‌گوید: جامعه روستایی به عنوان یک جامعه آرمانی که سرشار از تقدس، هماهنگی و صلح و صفاست.
• روث گلاس (Ruth Glass) می‌نویسد: برای ما صفت روستایی دارای مفهوم خوشایند و مطمئنی است. زیبایی، سادگی، راحتی، فراغت، منظره‌های دلگشا، آزادی، صلح و صفا و آرامش است.

برتش روایتگر تلاش بزرگمردی در گرمای دهلران

برتش (جهادی در آتش) روایتگر تلاش مردی در گرمای دهلران مستند تلویزیونی (برتش) جهادی در آتش با پرداختن به جهاد اقتصادی کشاورزی نمونه در سیمای مرکز ایلام تهیه و تولید شد. این مستند تلویزیونی 25 دقیقه ای با هدف معرفی کشاورزی که در گرمای طاقت فرسای دشت دهلران مزرعه ای سرسبز را با کار و جهاد واقعی ایجاد کرده است می پردازد . جهادی در آتش که با توجه به عنوان سال جهاد اقتصادی و توجه به فرهنگ کار و تلاش در قالب مستندی تلویزیونی به تمام ابعاد زندگی ، کار و فعالیت آقای صادق کاوری زاده در شهرستان دهلران که از شهرهای مرزی و جنوبی استان است و به عنوان کشاورز نمونه و تلاشگر معرفی شده پرداخته است . این مستند با استفاده از شیوه ی گزارشی و گفتار متنی به معرفی ابعاد مختلف تلاش این کشاورز می پردازد.

جهت مشاهده این مستند زیبا روی لینک زیر کلیک کنید...

http://www.negahmedia.ir/media/show_video/12390/