لابرادورایتدر آنورتوزایت(anorthosite) - یک سنگ آذرین که در آن لابرادورایت میتواند فراوان تری نماده معدنی باشد- نیز،یافت میشود. برخیاز گونه های لابرادورایت یک اثرشیلر (schiller ) – یک بازی رنگ قوی از رنگین کمان آبی، سبز، قرمز، نارنجی، و زرد- را از خود نشان میدهند. لابرادورایت بخاطر این نمایش رنگ که به عنوان پدیده لابرادورسنس(labradorescence) شناخته میشود، بسیار مشهور است. نمونه هایی که بالاترین کیفیت لابرادورسنس را دارند اغلب بعنوان سنگ قیمتی انتخاب میشوند.
لابرادورسنس نمایش رنگ منعکس شده ازسطح یک نمونه نیست. در عوض، نور وارد سنگ میشود، به سطحی دوطرفه در داخل سنگ برخورد میکند و از آن منعکس میشود.رنگی که بیننده از این سنگ مشاهده میکند رنگ نوری است که از سطح دوطرفه (دوقلو) منعکس شده است. سطوح دوطرفه متفاوت درون سنگ ، رنگهای نوری مختلف را منعکس میکنند. نوری که از سطوح دوقلوی مختلف در قسمتهای گوناگون سنگ منعکس میشود، می تواند ظاهری چندرنگ به سنگ بدهد.
لابرادورایت یک ماده معدنی در سریپلاژیوکلازاست و بسیار یازخواص مواد معدنی پلاژیوکلاز را داراست . سختی موس لابرادورایتازحدود 6 تا2/1 استودر 2جهت مجزا رخدارد که در یک زاویه حدود 86 درجه یا 94 درجه قطع میشود.موادمعدنی پلاژیوکلاز غالبا در سطح خود خطوطی را نشان میدهند. لابرادورای تتنهاماده معدنی در سریپلاژیوکلازاست که از خود لابرادورسنس قوی نشان میدهد؛ با وجود این، بسیاری از گونه های لابرادورایت این پدیده را از خود نشان نمیدهند. بدون مشاهده لابرادورسنس، تمایز لابرادورایت از سایر اعضای سریپلاژیوکلاز ، میتواند مشکل باشد.روشهای مورد استفاده برای تشخیص آنها عبارتند ازپراش (انکسار)اشعه ایکس، آنالیزشیمیایی، آزمایشهای نوری وتعیین وزن مخصوص بر روی نمونه خالص. درصورتیکه بخواهیم درمورد ویژگیهای فیزیکی لابرادورایت نکاتی را بیان کنیم میتوان به رنگ آن اشاره کرد که معمولادر نورمنعکس شده ، روشن،سفیدیاخاکستریاست و رنگهای لابرادورسنت ممکن است شامل: آبی، سبز، زرد، نارنجی و قرمز باشد. رگه های آن اغلب سفید بوده و از نظر درخشش، ظاهری شیشهای ومرواریدمانند دارد.
مکان های قابل توجه لابرادورایت
نام گذاری لابرادورایت(Labradorite) به تقلید از محل کشف آن در جزیرهپائول (Paul )- درنزدیکی نائین(Nain)لابرادور(Labrador )،کانادا (Canada)صورت گرفت .
این گوهر جذاب در سال 1770 و توسط یک مبلغ (تبلیغ کننده مذهبی)موراویا(Moravian) کشف شد .لابرادورایت با لابرادورسنسی فوق العاده از رسوبات کمی در فنلاند تولید میشود. مدیرسازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی فنلاند ، بهترین نوع از این مواد را اسپکترولایت(spectrolite) نام گذاری کرد.امروزه ، نمونه های لابرادورایت بالابرادورسنساستثنایی-ازسایر مکانها – نیز غالبا به نام اسپکترولایت شناخته میشوند. مقدار قابل توجه یازلابرادورایت خاکستری مایل به سیاه بالا برادورسنسخوبدر مکانها ییاز ماداگاسکار و روسیه تولید میشود. مقدار کمی از لابرادور ایتشفافبا تلالو در ونیرنگدر هند تولید میشود.چندین معدن در اورگن(Oregon)، لابرادورایت شفاف نارنجی، زرد ، قرمز، آبی، سبز و روشن بدونلابرادورسنس تولید میکنند. این سنگها را میتوان تراش داد و به سنگهای فست شده ی بسیار زیبا تبدیل کرد. برخیاز این مواد ،دارای اجزاء (inclusions)پهن مس هستند و زمانی که در نور به نمایش در می آیند، میتواند فلش اونتورسنت (aventurescent) تولید کنند . این مواد تحت ناماور گن خورشیدی به بازار عرضه شده (داد و ستد میشود)وطرفداران بسیاری درمیان طراحان داخلی وتجار گردشگر را به خود جلب کرده اند.
برخیاز رسوبات آنورتوزیت (anorthosite) استخراج شده ،تراش داده تا به تخته سنگهایی تبدیل شوند که برای تولید مجسمه های کوچک، کانتر، آستانه پنجره ،کاشی و سایر محصولات معماری ، استفاده میشود.یک سنگ تامبل شده(tumbled)لابرادورایت با دوتائی بسیارقوی (خطوط موازی رنگ در داخل سنگ). موادی که برای ساخت این سنگ استفاده شده اند، در ماداگاسکار تولید شده اند.آنورتوزیت، سنگی که سرشار از لابرادورایت است ،اغلب به عنوان یک سنگ معماری تراش خورده ،جلاداده شده و استفاده میشود. این سنگ تحت انواع نامها از قبیل گرانیت آبی یا گرانیت لابرادورایت به فروش میرسد.آن را به عنوان کانتر، کاشی، آستانه پنجره و پیشروی سنگ مورد استفاده قرار میگیرد. ساختمانی که روکار آن با استفاده از سنگهای غنی از لابرادورایت درست شده باشد، در زمان تابش خورشید به آن - از زاویه مناسب- منظره ای تماشایی بوجود می آورد. میلیونها بلور لابرادورایت تلالوهای رنگی درخشان را در جهت های مختلف منعکس میکنند .این باعث میشود زمانی که شما در حال رد شدن از مقابل ساختمان هستید، روکار آن زیر آفتاب بطور رنگینی برق بزند
آب معدنی آبی است که نسبت به آب معمولی از نظر میزان مواد معدنی، نوع مواد معدنی و گاز و همچنین درجه حرارت تفاوت داشته باشد.آبهای معدنی، از چشمههای طبیعی یا چشمههایی که مصنوعی ایجاد کردهاند، جریان دارند و آنها را در همان سرچشمه در ظرف مخصوصی پر میکنند و برای مصرف حمل مینمایند. آب چشمهها بطور کلی دارای نمکهایی هستند که در موقع عبور آب از سطح زمین در آن حل شده باشد. مقدار این نمکها در آبهای معدنی بمراتب زیادتر و لااقل به یک در هزار میرسد.
هوالحکیم
نام علمی : phalaenopsis orchid
نام لاتین : phalaenopsis orchi
خانواده : orchidacae ، ارکید، ثعلب
ارکیدهها امروزه درتمام دنیا بخصوص اروپا، آمریکا و آسیای دور از پر فروشترین و جذابترین گیاهان برای خانهها، آپارتمانها، رستورانها، هتلها و مراکز عمومی دیگر هستند. این محبوبیت به دو دلیل حاصل شدهاست. اول اینکه این گیاهان بسیار کم توقع بوده و با نگهداری اندکی به محیط خو میگیرند. و از طرف دیگر وقتی گل دهی بکنند گلهاشان تا ماهها زیبا و درخشنده باقی میماند (حدود سه تا شش ماه بسته به محیط و شرایط).
شکل عجیب و جدید شکوفههای این گیاه توجه همه را جلب میکند و باعث میشود اسامی متختلفی به آن داده شود. ارکیدها از خانواده Orchidaceae یا ثعلبها هستند و گونههای وحشی آن در ایران (شمال ایران و احتمالا جاهای گرمتر دیگر) وجود دارند. نوعی ثعلب در کوههای باغرو (ادامه سلسله کوههای البرز به سمت آستارا و اردبیل) وجود دارد که نوعی اسانس بستنی از آن استخراج میشود و برخی گونهها نیز مصارف دارویی دارند.
گونههای تجاری مورد نظر امروز از دو گروه عمده( فالانوپسیس phalaenopsis (این نوع ارکیده به ارکیدهی پروانهای یا ارکیده شاپرکی نیز معروف است. Moth orchid) و سیمبیدیوم cymbidium )هستند.
فصل گلدهی و زمان گلدهی ارکیدها متفاوت است معمولا از دسامبر (دی ماه) شروع میشود و چند ماه گل دارند. پس از گلدهی مدتی استراحت و بازسازی نیاز هست تا دوباره به گل بنشیند. معمولا فالانوپسیسها حداقل یکبار و گاهی تا سه بار در سال میتوانند گل بدهند.اندازه گلهای فالانوپسیس از قطر 5 سانتیمتر تا 12 سانتیمتر متغیر است. رنگ گلها بسیار متنوع است و رنگ سفید، ارغوانی (بنفش) و ارغوانی رگهدار (رنگهای صورتی و زرد و ترکیبی از سفید و صورتی و … نیز وجود دارند).
نیازها:
نور:
ارکیدهای فالانوپسیس گیاهانی سایه دوست حساب میشوند. (محل گلدان نباید خیلی تاریک و نه خیلی در معرض تشعشع آفتاب باشد. به طور تقریبی 1000 تا 1500 fc [شمع] نور مورد نیاز این گیاه است). که میتوان چنین مقایسه کرد که یک روز ابری بهاری حدود 1500 تا 2000 شمع نور دارد و در مقابل یک روز تابستانی آفتابی حدود 10000 شمع نور خواهد داشت.
دما:ارکیدها گیاهانی گرمسیر بوده و بومی شرایط گرم و مرطوب محسوب میشوند و به همین دلیل میتوان آنها را در دمای آپارتمانها نگهداری کرد.دمای مطلوب این گیاه بین 12 تا 28 درجه سانتیگراد (55 تا 85 درجه فارنهایت) است وبنابراین نباید گیاه را در نزدیکی لوازم گرمایشی قرار داد). در گلخانههای حرفهای برای رشد ایدهآل، دمای شبانه را حدود 60 درجه فارنهایت (15.5 درجه سانتیگراد) و دمای روزانه را بین 75 تا 80 درجه فارنهایت (23 تا 26 درجه سانتیگراد) نگهداری میکنند.دمای خنک پاییزه موجب تحریک گلآغازی و بیشتر شدن طول ساقه گلدهنده میشود. ولی ادامه دمای سرد موجب سقط غنچهها میشود. دماهای بالای 30 درجه سانتیگراد رشد گیاه را کند میکند.
آبیاری:ارکیدها دوست ندارد تا مرز خشکیدگی و پژمردگی (Wilting) بیآب بمانند. گلدانها قبل از خشک شدن باید آبیاری شوند و صبر شود تا دوباره تقریبا نزدیک به خشک شدن برسد تا مجددا آبیاری انجام شود. فاصله آبیاری بسته به مواد تشکیل دهنده خاک گلدان دارد (که اغلب از مواد سبک و جاذب آب استفاده میشود.) بنابراین حدود یکبار در هفته تا یکبار در ده روز فاصله پیشنهادی ما خواهد بود. در زمستانها که لوازم گرمایشی روشن میشوند رطوبت هوا کم میشود و نیاز به آبیاری بیشتر خواهد بود. همچنین توجه کنید که غنچهها و شکوفهها را نباید آب بزنید که عمر گلها را کم میکند
رطوبت:
همچنین نیاز رطوبتی این گیاهان باید به نحو دیگری تامین شود. معمولا در خاک این گیاه از دانههای سنگهای سبک معدنی مانند لیکا و پرلیتهای درشت یا پوکههای معدنی درشت استفاده میشود تا ریشه گیاه با چسبیدن به این مواد معدنی رطوبت هوا را از آنها بگیرد.
تغذیه:
کودهایی که به مرور تجزیه و آزاد شوند یا کودی با ترکیب( 14-14-14 درصد متشکل از NPK (همراه با سایر عناصر کممصرف مورد نیاز به صورت ماهانه با دوز یک در هزار یا نیم در هزار برای رشد گیاه مفید خواهد بود.در گلخانههای حرفهای در زمان گلدهی از میزان فسفر را افزایش میدهند مثلا از کود 20-30-10 استفاده میکنند. همچنین در طول ماههای زمستان کودیاری را کم میکنند.از طرف دیگر پیشنهاد میشود در زمانی که گیاه شکوفه دارد کودیاری انجام نشود.
گلدهی:
مدت زمان نگهداری ساقه گلدهنده در ارکید فالانوپسیس بسیار زیاد و باور نکردنی است. یعنی زمانی حدود 3 تا 6 ماه یک ساقه گلدهنده به شکوفایی ادامه میدهد. حتی شاخه بریده این گل هم یک ماه در آب دوام میآورد.بعد از تمام شدن غنچهها ساقه گلدهنده را بررسی کنید. روی ساقه زبانکهای سبز یا قهوهای وجود دارد که از ساقههای گلدهنده جانبی حفاظت میکند. در صورت وجود چنین زبانکهایی ساقه گلدهنده را قطع نکنید. و اجازه بدهید که ساقههای جانبی نیز رشد کنند. و شکوفا بشوند.اگر ساقه جانبی وجود نداشت قطع کردن ساقه گل دهنده اصلی موجب تسریع در گلدهی مجدد خواهد شد.
تعویض گلدان:
معمولا بعد از پایان گلدهی باید خاک گلدان را عوض کرد اغلب پرورش دهندگان از گلدانهای پلاستیک شفاف که داخل گلدان دیده میشود استفاده میکنند. و به نظر میرسد نور بر عکس دیگر گیاهان برای ریشه ارکید فالانوپسیس مفید است.
خاک:
مناسب ترین خاک ترکیبی از مواد سبک و جاذب رطوبت (مانند پرلیت درشت. لیکا. ورمیکولیت. پوکه معدنی درشت خرد نشده) همراه با بقایای پوسیده چوب یا پیت ماس یا کوکوپیت بعلاوه مقدار ذغال چوب و مقدار کمی شن و البته خزه.در نظر داشته باشید که در کشت هایدروپونیک از اسفنج به تنهایی و یا پرلیت درشت به تنهایی و یا بسترهای جدید دیگر نیز استفاده میشود.
همچنین در نظر داشته باشید که ریشههای بیرون گلدان علامت خوبی برای سلامتی گیاه هستند و این ریشهها برای جذب رطوبت هوا از گلدان خارج میشوند.
منبع:www.narvash.ir
تصاویر