چه نوع اسمهایی نیاز به متمم دارند؟
همان گونه که برخی از فعل ها گذرا به متمم هستند و با داشتن حرف اضافه ی اختصاصی به متمم نیاز دارند، بعضی از اسمها نیز از چنین خصوصیتی برخوردارند. فعل مرکب "آشتی کردن " از جمله فعل هایی است که حرف اضافه ی اختصاصی دارد:"آشتی کردن با" و بدون متمم، معنای فعل و در نتیجه مفهوم جمله ناقص می ماند. واژه ی "جدایی" هم از جمله اسم هایی است که با داشتن حرف اضافه ی اختصاصی "از" به متمم نیاز دارد و بدون آن، معنای "جدایی" ناقص خواهد بود:جدایی از دوست دشوار بود." از دوست" متمم است ولی نه متمم فعل ؛ زیرا فعل اسنادی "بود" نیازی به متمم ندارد، بلکه متمم اسم "جدایی" است که در جمله ی بالا نقش "نهاد" دارد.
متمم اسم درباره ی اسم پیش از خود – و به ندرت پس از آن- توضیح می دهد و معنای آن را تمام می کند؛ یعنی اسمی که در جمله نفش نهادی، مفعولی، مسندی یا متممی دارد، بدون متمم خود ناقص میماند و حرف اضافه هم جزء ذات آن اسم است:«انتقاد از نارساییها لازم است.»نارساییها متمم است ولی نه متمم فعل، بلکه متمم اسم" انتقاد" که در این جمله نقش نهادی دارد.
نمونه های دیگر:
کاسه پر از آب است. ( آب متمم صفت که در جای اسم نشسته و نقش مسندی دارد)
مبارزه با استعمار تاریخ طولانی دارد. ( متمم مبارزه در نقش نهاد)
او به جنگ با دشمن پرداخت. (دشمن متمم اسم جنگ است که در این جمله نقش متمم دارد ----- متمم اسم)
جدایی از او برای من دشوار بود. ( او متمم اسم "جدایی" است که نقش نهادی دارد و "من" متمم "او" است که نقش متممی دارد----- متمم متمم است.)
رییس جمهور مصاحبه با خبرنگاران را پذیرفت.(خبرنگاران متمم اسم "مصاحبه" است که نقش مفعولی دارد---- متمم مفعول)
نکته ی مهم: متمم اسم با اسم خود مجموعاً یک نقش دارد و در جایگاه یک نقش اصلی می نشیند. به همین دلیل، با وجود اجباری بودن متمم اسم و لزوم آن در جمله، مستقل به حساب نمی آید و از اجزای اصلی جمله شمرده نمی شود.
جمله ی : کاسه پر از آب است.
سه جزئی مسندی است و متمم "آب" با حرف اضافه جزئی از گروه اسمی "پر" به شمار می رود که نقش مسندی دارد. همچنین:«انتقاد از نارسایی ها لازم است.»"انتقاد از نارسایی ها" نهاد جمله است و متمم "نارسایی ها" جایگاه مستقل ندارد.
تعداد اجزای جمله را فقط فعل تعیین میکند.گاه متمم اسم را می توان به وابسته پسین (صفت یا مضاف الیه) تبدیل نمود:رئیس جمهور در یک مصاحبه ی مطبوعاتی اعلام کرد....
مصاحبه ی مطبوعاتی= مصاحبه با مطبوعات.
انتقاد از نارسایی ها لازم است.
انتقاد نارسایی ها لازم است.
مضاف الیه
تعدادی از اسمهای متمم خواه:
نزاع با گفتگو با صلح با مناظره با جنگ با مناقشه با نبرد با سازش با رو بوسی با مقابله با وداع با دعوا با مدارا با مسابقه با معامله با